Yazar "Arslan, Murat" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Anayasa yargısında şekil denetimi(Kırıkkale Üniversitesi, 2015) Arslan, Murat; Çoban, Ali RızaKanunlar ve diğer normlar yapılış sürecinde bazı şekil kurallarına tabi olan hukuksal düzenlemelerdir. Bu nedenle Anayasamızın 148. maddesine göre Anayasa Mahkemesi; Anayasa değişikliklerinin, kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü'nün Anayasa'ya şekil bakımlarından uygunluğunu denetlemektedir. 1961 Anayasası, kanunların Anayasa'ya uygunluğunu esas ve şekil yönünden olmak üzere ikiye ayırmamıştır. Anayasa'nın ayrıca "şekil denetimi"nden bahsetmemesi bir kısım kuşkulara yol açmış olsa da Anayasa Mahkemesi, uygulamada şekil yönünden iptal yoluna oldukça sık başvurmuştur. Bazen kendisine çizilen yetki sınırlarını zorlayarak denetlememesi gereken alanlarda da denetleme yapmıştır. Örneğin, 1976 yılında verdiği bir kararında şekil denetimi yapıyorum diyerek esasa ilişkin kararlar vermiştir. Hatta öğretide, bunun bir anlamda yasama yetkisinin devri anlamına geldiği ve buradan alınan cesaretle bu dönemde bazen TBMM'nin toplanması ve karar almasının engellenmeye çalışıldığı iddia edilmiştir. 1982 Anayasası, bütün bunlara tepki olarak şekil denetiminin alan ve kapsamını net bir şekilde belirlemeye çalışmış ve bu denetimin kapsamını oldukça sınırlandırmıştır. Böylece 1982 Anayasası döneminde, Anayasa Mahkemesi'nin yetkisini aşıp, "esasın şekil yönünden incelenmesi" diye bir gerekçe oluşturup esasa ilişkin konuları şekle ilişkin hüküm kabul ederek incelemesi önlenmek istenmiştir. 1982 Anayasası'nın tüm bu ayrıntılı kısıtlayıcı düzenlemeleri nedeniyle daha önce yaşanan yoğun tartışmaların son bulacağı düşünülmüştür, ancak bu dönemde de Anayasa Mahkemesi özellikle anayasa değişiklikleri ile ilgili incelemelerinde "esası şekil yönünden" incelediği kararları ile yoğun bir şekilde eleştirilmektedir. Tezimizin amacı, Anayasa Yargısı'nda şekil denetiminin kavramsal çerçevesini çizmek, bu konuda Anayasa Mahkemesi'nin verdiği kararların yol açtığı sorunları ve çözüm yollarını ortaya koymaktır. Tezimizin birinci bölümünde, Anayasa Yargısı genel hatlarıyla ele alınmış, Anayasa'ya uygunluk denetiminin konusu ve kapsamı incelenmiştir. Ayrıca, iptal davası, itiraz yolu, esas ve şekil denetiminin genel bir kavramsal çerçevesi çizilmiştir. İkinci bölümde, 1961 Anayasası döneminde şekil denetimi Anayasa Mahkemesi kararları ışığında incelenmiş ve bu konuda ortaya çıkan sorunlar ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise, 1982 Anayasası döneminde şekil denetimi Anayasa Mahkemesi kararları ışığında incelenmiş ve bu konuda ortaya çıkan sorunlar ve çözüm yolları değerlendirilmiştir.
