Yazar "Ayar, Murat" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 3 / 3
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Aziz Mahmûd Hüdâyî Dîvânı sözlüğü (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)(Kırıkkale Üniversitesi, 2022) Ayar, Murat; Eliaçik, MuhittinXVI ve XVII. yüzyıla tanıklığı olan Aziz Mahmud Hüdâyî'nin tebliğ ve irşat çalışmaları için telif ettiği Dîvân-ı İlâhiyât isimli eser, çalışmamızın tez konusudur. Çalışmamızın zemini, Süleymaniye Kütüphanesi Hacı Mahmud Efendi Bölümü 2372/2'de kayıtlı 1040/1640 tarihli harekeli nüshasını (eserin bilinen en eski nüshası) dikkate alan Mustafa Tatçı ve Musa Yıldız'ın Aziz Mahmud Hüdâyî Dîvân-ı İlâhiyât Tıpkıbasım ve Çeviriyazı adlı esere dayanmaktadır. Eserdeki şiirlerin söz varlığı, şiirlerdeki kelimelerin farklı kullanımları ve anlam katmanlarının tespit edilerek bağlamlı dizin ve işlevsel bir sözlüğün oluşturulması ve bu sayede şairin kısa bir poetikasının verilmesi çalışmanın genel amacıdır. Bu amaca hizmet için de şairin Türkçe yazılmış şiirleri dikkate alınmıştır. Az sayıdaki Arapça ve Farsça şiirler, araştırmanın yöntemine uymadığı için sadece şekil ve künye bilgileri yönünden çalışmaya dahil edilmişlerdir. Çalışma, kelimelerin bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğünün tespiti esasına dayandığı için TEBDİZ (Tarih ve Edebiyat Metinleri Bağlamlı Dizin ve İşlevsel Sözlüğü) isimli projenin sistem altyapısı ve kolaylığından faydalanılmıştır. Sistemin sağladığı olanakla kelime, kelime grupları ve tamlama yapıları oluşturularak metne bağlı işlevsel bir anlamlandırma yöntemine başvurulmuştur. Çalışma sonunda şairin hayatı, şiir sanatı ve en temelde şiirlerinin semantik karşılıkları üzerine ölçülebilir, detaylandırılmış sonuçlara ulaşılmıştır. Bu yönüyle çalışma, özellikle şairin şiir sanatı üzerine yapılacak araştırmalara malzeme desteği sağlayacak yeterliliğe sahiptir.Öğe GEÇİŞ DEVRİ İMLÂ HUSUSİYETLERİ İÇİN 17. YÜZYILDAN BİR ÖRNEKLEM “AZİZ MAHMUD HÜDÂYÎ DÎVÂNI(Kırıkkale Üniversitesi, 2022) Ayar, MuratEski Anadolu Türkçesinden (13 ila 15. yüzyıllar) Osmanlı Türkçesinin (16 ila 19. yüzyıllar) dil özelliklerine ait geçişkenliğin yoğun olarak görüldüğü zaman dilimlerinden biri de 17. asırdır. Bu çalışmada, 17. yüzyılın hem hece hem de aruza ait metin örneklerini içinde barındıran ve harekeli olması yönüyle de işin sıhhat ve güvenirliğini bir kat daha artıran Aziz Mahmud Hüdâyî’ye ait Dîvân’la, dönemin yazım ve fonotik yapısına ait değişimi-çeşitlenmeyi gözler önüne sermek amaçlanmaktadır. Eserin, halkın kullandığı dile olan yakınlığı ve sadeliği ile harekeli bir özellikte olması, çalışmanın yöntemini de belirlemiştir. Seçilen harekeli zemin metnin sağladığı olanakla, ilgili başlık ve değerlendirmelere hizmet eden kelime ve ekler öncelikli olarak fişleme işlemine tabi tutulmuş; ardından seçili birkaç örnek, karşılaştırma yöntemiyle dikkatlere sunulmuştur. Fonotik ve morfonolojik yapıya dair hususlarda F. Kadri Timurtaş’ın Eski Türkiye Türkçesi XV. Yüzyıl Gramer-Metin-Sözlük ve Tahsin Banguoğlu’nun Türkçenin Grameri çalışmalarındaki ilgili tasnifler referans olarak alınmıştır. Bu makalemizde, dönemin vezin ve yazma bilgisi arasındaki ilişki ile kelime ve ses değerleri arasındaki yazım tercihlerinin ve değişimlerinin tespiti yapılmıştır. Bu sayede, kültürel formların oluşmasında önemli bir yer işgal eden dil değerlerinin değişim ve gelişim safhalarından bir örneklemin, günümüz araştırmacı ve meraklılarının istifadesine sunulması sağlanacaktır.Öğe Halvetî postnişînlerin dîvânlarında seyr u sülûk terminolojisi(Kırıkkale Üniversitesi, 2013) Ayar, Murat; Eliaçık, MuhittinNefsi ruha yükseltip, kişinin Hakk?a yolculuğunun adı olan ? Seyr u Sülûk? tüm tarîkatlarda uygulanan tasavvufî bir ritüel ve eğitim sistemidir. Çalışmamızda Halvetiyye?nin dört kolunun değişik şubelerinden toplam dokuz postnişîn (şeyh) şairin divânlarında ?Seyr u Sülûk? terminolojisine bakıldı. Araştırmada sâlikin (derviş) bu yoldaki manevî seyri sırasında uyması ve kaçınması gereken ahlakî tutumlar, yaşadığı hâller, manevî makâmlar ve mertebeler, terminoloji esaslı incelemeye tâbi tutulmuştur. Divânları incelenen postnişîn şairlerin sadece Türkçe ve arûzla yazdığı şiirleri incelemeye alınmış, çalışma, divanlarındaki ?Seyr u Sülûk? terminolojisini tespit etme esasına dayandığı için şairlerin tasavvufî remizlerinin ve sanatlı söyleyişlerinin tespitine bakılmamıştır. Anahtar Kelimeler: Seyr u Sülûk, Halvetiyye, Tasavvuf, Şeyh, Sâlik.
