Yazar "Baykal, Emel" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Yaşam hakkı, Avrupa İnsan Hakları ve Anayasa Mahkemesi'ne göre yaşam hakkı
    (Kırıkkale Üniversitesi, 2011) Baykal, Emel; Küçük, Adnan
    Tezin konusunu, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) ikinci maddesinde ve 1982 Anayasası'nın 17. maddesinde düzenlenen yaşam hakkı çerçevesinde düzenleyen tarihi belgeler, mahkeme kararları ve bu hakkın unsurları oluşturmaktadır. Sözleşme'nin ihlali iddiasının incelenmesi bağlamında yaşam hakkı ihlallerini engelleme doğrultusunda yapılan yasal düzenlemeler ile alınan tedbirler ve yapılan uygulamalar Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) yargısal değerlendirmesine konu olmaktadır. Mahkeme'nin yargısal denetimi ikincil olmakla birlikte kararları Sözleşmeci devlet için bağlayıcı niteliktedir. Tezin amacı, Sözleşme'nin ikinci maddesinde ifade edilen yaşam hakkının kapsamının ne olduğunun, bu hakkın unsurlarının nelerden oluştuğunun, sınırlarının neler olduğunun ve Türk hukukunda nasıl korunduğunun ortaya konulmasıdır. Bilindiği üzere yaşam hakkı en temel insan hakkıdır. Yaşam hakkı insanın, doğa ve evren bütünü içinde kendi içgüdüsü gereği başkası ile bağlı olmamasından kaynaklanan, insan olarak "var olmasını", insan onuruna layık olarak "kendini idame ettirmesini" ve "var oluşu geliştirmek" olanağı, serbestliği, yeteneği, ayrıcalığını ifade etmektedir. Bu hak, Magna Carta'dan başlayarak bugüne kadar hukuki metinlerde sürekli koruma altında tutulmuş, ölüm cezasının tamamen kaldırılması ile de gerçek anlamda AİHS'de yerini bulmuştur. AİHS'nin ikinci maddesi tamamıyla yaşam hakkına, hakkın unsurlarına ve sınırlarına ayrılmıştır. Yaşam hakkının korunması AİHS'nin ikinci maddesiyle sınırlı kalmamış, Sözleşme'ye ek protokollerle de bu koruma geliştirilmiştir. Tezimizde ilk önce yaşam hakkını kavramsal açıdan inceledik, doktrindeki görüşlere yer verdik. Daha sonra günümüze ışık tutması açısından yaşam hakkının hem Türk hukukundaki hem de batıdaki tarihsel gelişimini ortaya koymaya çalıştık. Tezin İkinci Bölümünde ise AİHS ve AİHM bağlamında yaşam hakkını inceledik. Burada yaşam hakkının unsurlarını teker teker mahkeme kararlarından daörnekler vererek açıkladık. Tezin Üçüncü Bölümünde de Anayasa Mahkemesi'nin yapısını ve mahkeme kararları ışığında Türk hukukunda yaşam hakkının uygulanışını aktarmaya çalıştık. Çalışmamızla Sözleşme organları önünde en çok ülkemiz aleyhine ihlal başvurusunda bulunulan haklardan olan yaşam hakkının ihlallerinin kaynakları vurgulanmaya çalışılmıştır. Yaşam hakkının devlet eliyle ihlal edilmesinde başrolü alan güvenlik güçlerinin dikkat etmesi gereken yaşam hakkının özü kavramı çizilerek, ihlallerin engellenmesi amacıyla devlet organlarının dikkatlerini bu noktaya çekmeyi amaçlamaktayız. Bu bağlamda öncelikle bir Yüksek Lisans Tezi sınırları dahilinde, yaşam hakkının kapsamı, ilke ve kurallarını, AİHS çerçevesinde, AİHM kararları ışığında anlatılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın özgünlüğü, Anayasa Mahkemesi'nin kararları ile AİHM'in kararları doğrultusunda yaşam hakkının korunması ve bu bağlamda insan haklarına saygının egemen kılınmasına katkı sağlanmasının hedeflemesinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca yaşam hakkının kutsallığı ve bu hakkın diğer haklar açısından önemi vurgulanarak, demokratik bir toplum düzeni içerisinde, hukuk güvencesi altında insan onuruna yaraşır bir hayat sürdürmenin önemi vurgulanmıştır.Anahtar Kelimeler: Yaşam Hakkı, AİHM, Anayasa Mahkemesi, Ölüm Cezası, Kürtaj, Meşru Müdafaa, Ötanazi, Gözaltında Ölümler.