Yazar "Bayram, Tuba" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Farelerde kronik kistogenik ve reaktive toksoplazmoz modelinde toltrazuril tedavisinin toksoplazmik ensefalit oluşumunda koruyucu etkinliğinin araştırılması
    (Kırıkkale Üniversitesi, 2020) Bayram, Tuba; Kul, Oğuz
    Toksoplazmoz, insan ve hayvanlarda şekillenen, bir protozoon olan Toxoplasma gondii'nin oluşturduğu, ölümcül enfeksiyonlara neden olan yaygın bir paraziter infeksiyondur. Yapılan çalışmalar sonucunda oldukça yaygın olduğu bilinen bu paraziter enfeksiyon, konağın dokularına yerleştikten sonra kendini korumaya alarak doku kisti formunu oluşturur. Herhangi bir nedenden immun sistemin baskılanması sonucunda (AIDS, kortizon tedavisi alan veya organ transplantasyonu yapılan hastalarda) zayıflayan hücresel bağışıklıkla birlikte, beyindeki bu kistlerin rupturu sonucu toksoplazmozis reaktive olabilmekte, oldukça şiddetli nörolojik bulguların eşlik ettiği toksoplazmik ensefalit gelişebilmektedir. Immunyetmezlikli bu bireylerde, toksoplazmoz tedavisi için klinikte en yaygın kullanım alanı bulan Sulfonamid + trimetoprim tedavisi ya da Primetamin + Sulfadiazin karışımı da akut dönem tedavisinin ardından daha düşük dozda uzun süreli (belki de hayat boyu) uygulamalarda gözlenen alerjik reaksiyonlar ve hematoksisite gibi yan etkileri nedeniyle kesilmek zorunda kalmaktadır. Yan etkisi en az düzeyde ve reaktive toksoplazmozun önlenmesinde etkili bir ilacın bulunmasına yönelik yoğun çabalar hala devam etmektedir. Bu çalışmada kullanılan 67 adet swis albino farede 3 grup oluşturuldu. T. gondii doku kisti içeren inokülum farelere (n=67) oral gavaj yoluyla uygulandı. Doku kistinin varlığından emin olmak için 15. ve 30. günlerde n=2 fareye ötenazi uygulandı. Doku kistinin şekillendiği görüldükten sonra n=21 immunsupresyon ve n=21 immunsupresyon+tedavi grubu oluşturuldu. Buna göre Grup 1. Doku kisti kontrol grup, Grup 2.İmmunsupresyon grup, Grup 3.İmmunsupresyon+tedavi grubu oluşturulduktan sonra 45, 47 ve 52. günlerde ötenazi uygulandı. Ölen farelerin vücut ve dalak ağırlıklarına, alınan beyin örneklerinde kist durumuna ve yangısal reaksiyonlara hematoksilen-eozin ve immunperoksidaz boyamalar ışığında bakıldı. Oluşan doku kisti sayısı, çapı, yangısal reaksiyonlar skorlanarak değerlendirildi. Buna göre uygulanan tedavinin etkinliği çalışmanın sonucunda tespit edilmiş oldu. Çalışmada klinik belirti olarak, oral yolla verilen parazitin verilmesini izleyen 24 saat farelerde fiziksel aktivilerinde azalma, tüylerde karışıklık gibi belirtiler gözlendi. Histopatolojik incelemede, parazitin verilmesini takiben 15'inci günde parazitin beyne ulaştığını tespit amacıyla ötenazi yapılan farelerde (n=2) histopatolojik ve immunperoksidaz testlerde parazitin oluşturduğu herhangi bir hasara rastlanmazken 30'uncu günde hafif şiddette perivasküler mononüklear hücre infiltrasyonları, kapillar endotel hipertrofisi, nöronlarda büzüşme, gliozis ve genç doku kistine rastlandı. Ayrıca, dejenere nöron sitoplazmaları, damar duvarı ve çevresi astrosit, glia hücreleri ile doku kistlerinde T.gondii immunpozitifliklerine rastlandı. Deney sonunda incelenen tüm beyin dokuları çalışma gruplarına göre değerlendirildiğinde, doku kistlerine tüm gruplarda rastlanırken sayı ve büyüklüklerinin farklı olduğu tespit edildi. İnokülasyon sonrası 45, 47, 52'nci günlerde ötanezi yapılan farelerden Grup 1 (n=21)'de etrafında yangısal reaksiyon bulunmayan doku kistlerine rastlanmazken, nekroz ve doku kisti reaktivasyonu da gözlenmedi. Grup 2 (n=21) fare beyinlerinde, kapillar hiperemi, nöronlarda dejenerasyon ve nekroz, hafif astroglial reaksiyonlar ve merkezde rupture doku kisti yer aldığı değerlendirilen yaygın gliozis gözlendi. Grup 3 (n=21) fare beyinlerinde ise başlıca hiperemi, vasküler endotel hipertrofisi, değişen derecelerde gliozis, nöron dejenerasyonu gözlendi. Ayrıca belirgin şekilde dejenere doku kisti gözlendi. İmmunperoksidaz test sonuçlarına göre, Grup 1'de doku kistlerinin belirgin bir şekilde boyandığı görüldü. Damar duvarı, bazı nöron sitoplazmalarında hafif immunpozitifliklere rastlandı. Grup 2 ve Grup 3'de fare beyinlerinde, gliozis doku kisti reaktivasyon alanları ve çevresinde yer alan mikroglia, astrosit ve nöron sitoplazmaları ile damar duvarları şiddetli derecede immunopozitiflik gösterdi. Sonuç olarak; T.gondii ME49 suşu ile beyinde doku kisti oluşturulmuş, immunyeterli farelere uygulanan dekzametazon ile immunsupresyon ve doku kisti rupturu gerçekleştirilmiş ve doku kisti rupturunun uyarıldığı anda uygulanan toltrazuril tedavisinin beyinde parazit yükünü ve lezyonları azalttığı görülmüştür.