Yazar "Evci, Vildan Yurduseven" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Ankara'nın Zir (Sincan) Kazası'nın sosyo-ekonomik yapısı (975 numaralı kadı siciline göre)
    (Kırıkkale Üniversitesi, 2015) Evci, Vildan Yurduseven; Sarıcaoğlu, Mehmet Esat
    Bu çalışmamızda, Osmanlı Devleti tarihinin sosyal ve iktisadi açıdan birinci elden kaynaklarından 975 numaralı şer'iyye sicili (1879–1882 (H.1279-1282) yıllarına ait belgeler) incelenerek o yıllarda Ankara'nın Zir (Sincan) Kazası'nın, iktisadi ve sosyal yapısı, devletin bu döneme ait vergi uygulamaları ve diğer konular hakkında veriler sunularak değerlendirilmiştir. Şer'iyye sicili kadılar tarafından tutulan mahkeme tutanaklarıdır. Kadı bulunduğu kazanın hâkimi, mülki amiri ve halkın her konuda müracat ettiği en üst yetkili görevlisi olduğu için kadının görev mahallinde tuttuğu şer'iyye sicilleri, o bölgenin hem iktisadi ve hem de toplumsal hayatını yansıtan önemli belgelerdir. Osmanlı Devleti'nin toplumsal ve ekonomik hayatının araştırılmasında mühim bir yeri olan tereke kayıtları bu çalışmanın da ana kaynağını oluşturmaktadır. Yaptığımız çalışma Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti olan Ankara hakkında şimdiye kadar yapılmış ve bundan sonra yapılacak çalışmalarla birlikte özelde Ankara'nın, genelde Osmanlı'nın sosyo-ekonomik tarihi, iktisat tarihi, sosyal ve siyasi tarihi hakkında bilgiler ihtiva etmektedir. 1879-1882 tarihlerini kapsayan bu çalışmamızın giriş bölümünde Osmanlı'da mahkeme, Osmanlı Devleti'nde kadılık kurumu ele alındıktan sonra şer'iyye sicili ve 975 numaralı şer'iyye sicilinde kadı tarafından kaleme alınmış olan tereke, ilam, berat, hüccet hakkında bilgiler sunulmuştur. Birinci bölümde Ankara'nın tarihi, Zir Kazası, Ankara ile ilgili arşiv çalışmaları, 1789-1882 yıllarında Osmanlı'nın siyasi ve sosyal durumu ve son olarak da demir yolunun yapılması ile Ankara'ya etkileri hakkında bilgilere yer verilmişir. İkinci bölümde 975 numaralı Şer‘iyye Sicili'nden elde edilen bilgiler ışığında ortaya çıkan bulgularla genel servet yapısı, servet kaynakları; tarım, hayvancılık, arıcılık, gayri menkuller, dokuma; evde, tarımda ve diğer alanlarda kullanılan çeşitli eşyalar, nakit paralar, alacaklar, savaş aletleri, kitaplar, hayrat, nüfus durumu, terekelerden alınan vergiler, borçlar, miras, tüketici hakları, meslekler vb. konular hakkında birinci elden veriler değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Üçüncü bölümde 975 numaralı Şer‘iyye Sicili'nden elde edilen bilgiler ışığında sosyal hayata dair dönemin aile yapısı, evlilik, mehir, boşanma, nafaka, hayır kurumu olarak vakıf, toplumda işlenen suçlar, şahısların kullandıkları isim ve ünvanlar ve belgelerde geçen ikamet yerleri hakkında bilgiler verilmiştir. Dördüncü bölümde 975 Numaralı Şer‘iyye Sicili'nin transkripsiyonu bulunmaktadır. Sonuç bölümünde de yapılan çalışmadan ortaya çıkan sonuçlar ele alınarak değerlendirilmiştir. Ayrıca tablo, grafik, gerekli bilgiler ve orjinal metinden örnekler eklerde verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ankara, Zir Kazası, Şer‘iyye Sicili, Tereke, Osmanlı Devleti.