Yazar "Yanya, Evren" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 4 / 4
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe BİST İmalat Sektöründeki Şirketlerin Fiyat/Kazanç Oranını Belirleyen Faktörlerin Analizi(2022) Yanya, Evren; Tanrıöven, CihanAmaç – Bu araştırmanın amacı, 2015-2019 yılları arasında BİST 100 imalat sektöründe işlem gören\rşirketlerin fiyat/kazanç oranını etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve söz konusu faktörlerin\rfiyat/kazanç oranına etkilerinin tespit edilmesidir.\rYöntem – Fiyat/kazanç oranını etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla, finansal verilerine\rkesintisiz olarak ulaşılabilen 70 imalat şirketinin 5 döneme ilişkin finansal oranları yıllık olarak\rdeğerlendirilmiştir. Panel veri analizi yöntemi kullanılarak tahmin edilen tesadüfi etkiler\rmodeline, literatür paralelinde; cari oran, kaldıraç oranı, piyasa değeri/defter değeri oranı ve öz\rkaynak karlılığı değişkenleri ile literatürden farklı; net çalışma sermayesi devir hızı, aktif devir\rhızı ve kısa vadeli yabancı kaynaklar/toplam yabancı kaynaklar oranı değişkenleri dahil\redilmiştir.\rBulgular –Panel veri analizi sonucuna göre, fiyat/kazanç oranı ile kısa vadeli yabancı\rkaynaklar/toplam yabancı kaynaklar oranı, piyasa değeri/defter değeri oranı ve cari oranı\rarasında pozitif yönde; aktif devir hızı ve öz kaynak karlılığı arasında negatif yönde ve anlamlı\rbir ilişki bulunmuştur. Net çalışma sermeyesi devir hızı ve kaldıraç oranı ile fiyat/kazanç oranı\rarasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkili olmadığı tespit edilmiştir.\rTartışma – Araştırmada, modele dahil edilen bağımsız değişkenlerin fiyat/kazanç oranını\raçıklama gücü %34,9 olarak belirlenmiştir. Buna göre işletmeye özgü ve/veya makroekonomik\rfaktörlerin etkilerinin incelenmesinin bir katkı olacağı düşünülmektedir.Öğe Kazanç Yönetiminin Kar Dağıtım Politikaları Üzerindeki Etkisi: BİST Sınai Endeksinde Bir Uygulama(2024) Uysal, Bahadır; Yanya, Evrenİşletme yöneticileri, ortakların servetini maksimize etme hedefine ulaşmaya çalışırken, aynı zamanda nakit akışlarını ve riski etkileyen faktörleri de yönetmelidir. Ortakların işletmeden beklentilerinin başında gelen kâr payı, işletmenin belirlediği kâr payı politikasına bağlı olarak değişmektedir. Dolayısıyla işletmenin ilgili dönemde ne kadar kâr ettiğinin hesaplanması önem arz etmektedir. Gelir tablosunda raporlanan kâr, işletme yöneticilerinin takdirine bağlı olarak manipüle edilebilecek bir değerdir. Dağıtıma konu edilen kâr, faaliyetlerden elde edilen nakit akışları ve toplam tahakkuklardan oluşmaktadır. İşletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akışlarının manipüle edilemeyeceği varsayılmaktadır. Bu nedenle toplam tahakkukların artırılması veya azaltılması yoluyla kâr tutarları manipüle edilebilmektedir. Bu yöntem literatürde bir muhasebe manipülasyonu olan kazanç yönetimi olarak bilinmektedir. Kazanç yönetimi, yasalar ve muhasebe standartları çerçevesinde kârın olduğundan farklı gösterildiği işlemler olarak ifade edilebilmektedir. Kazanç yönetimi ile manipüle edilebilen kâr, kâr dağıtım politikası kapsamında hissedarlara dağıtılmaktadır. Bu durumda finansal tablo bilgilerine dayanarak karar alan paydaşlar yanlış yönlendirilmekte ve yatırım kararları olumsuz etkilenmektedir. Kazanç yönetimi uygulamaları ile kâr dağıtım politikası arasında bir ilişki olup olmadığı sorusu literatürde inceleme konusu olmuştur. Ancak çalışmalarda iki değişken arasında genel kabul görmüş bir ilişki tespit edilememiştir. Yapılan litaretür incelemesinde bu ilişkinin Türkiye’de de yeterince araştırılmadığı görülmektedir. Bu kapsamda çalışmada, ihtiyari tahakkukların iki farklı modele göre hesaplanarak Türkiye’de kâr dağıtım politikası ve kazanç yönetimi arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada BIST Sınai Endeksinde yer alan ve kesintisiz kâr payı dağıtan 35 işletmenin 2015-2021 dönemine ilişkin verileri panel veri analizi ile incelenmiştir. Kazanç yönetiminin tespit edilmesinde tahakkuk esasına dayalı bazı istatistiksel modeller geliştirilmiştir. Bu çalışmada ihtiyari tahakkukları ölçmek için Düzeltilmiş Jones (1995) ve Kothari (2005) modelleri kullanılmıştır. Model sonuçlarındaki değişen varyans sorunu Huber, Eicker ve White Tahmincisi kullanılarak ortadan kaldırılmıştır. Model 1 sonuçlarına göre, Düzeltilmiş Jones modeli ile hesaplanan ihtiyari tahakkuklar ile kâr dağıtım politikası arasında %5 anlamlılık düzeyinde negatif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu sonucun test edildiği Model 2’de ise Kothari Modeli ile hesaplanan ihtiyari tahakkuklar ile kâr dağıtım politikası arasında negatif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Katsayılar değerlendirildiğinde, her iki modelin de birbirini desteklediği görülmektedir. İhtiyari tahakkuklardaki bir birimlik artış, kâr payı dağıtım politikasını Model 1’e göre 1,139 birim, Model 2’ye göre ise 1,120 birim azaltmaktadır. Kontrol değişkenleri olarak kullanılan özkaynak kârlılığı, cari oran ve kaldıraç oranı değişkenleri için anlamlı sonuçlar elde edilememiştir. Çalışmanın bulguları değerlendirildiğinde, kısıtlayıcı mevzuatın önemi ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda, yatırımcılara karşı şeffaf olmak ve onların haklarını korumak, kazanç yönetimi uygulamaları üzerinde daha kısıtlayıcı bir etki yaratmaktadır. Yasal düzenlemeler, yatırımcıları etkin bir şekilde korursa, yöneticilerin işletme performansını gizleme ihtiyacını azalmaktadır. Dolayısıyla yatırımcılara yönelik yasal korumanın güçlü olduğu ülkelerde kazanç yönetiminin daha sınırlı bir şekilde uygulanabileceği değerlendirilmiştir. Diğer taraftan işletmelerin kazanç yönetimi yoluyla elde ettikleri kazançların sürdürülebilir, kalıcı ve reel olmadığı düşünüldüğünde kâr payı dağıtmaları beklenmemelidir. Başka bir ifade ile işletmenin kazanç yönetimi uygulamaları ile elde ettikleri kazançlar yapay bir nitelik göstermektedir. Bu nedenle işletme gerçekte elde etmediği bir kârı, kâr payı olarak dağıtmaktan kaçınacağı düşünülmektedir. Çalışma sonuçları aynı zamanda gelişmişte olan ülkelerde işletme yöneticilerinin istikrarlı bir kâr dağıtım politikası oluşturma konusunda hevesli olmadıklarına işaret etmektedir. Başka bir ifade ile işletme yöneticileri kazanç yönetimi uygulamalarını kullanarak daha yüksek kâr açıklayıp yatırımcılarına düzenli şekilde kâr payı dağıtmak noktasında herhangi bir istek duymamaktadır.Öğe The Effect Of Ceo Characteristics On Financial Manipulation Within The Framework Of Upper Echolon Theory(Mehmet Akif Ersoy Univ, 2023) Yanya, Evren; Göker, İlkut Elif KandilThis study aims to reveal empirical findings on whether the characteristics of CEOs have an effect on financial information manipulation in the sample of companies included in the BIST corporate governance index, which focuses on four basic principles that can be listed fairness, transparency, accountability, and responsibility. The study sample consists of 19 companies continuously included in the BIST Corporate Governance Index in the 2012-2021 period and whose data can be accessed. The determination of whether there is financial manipulation in a company was determined by the Beneish (1999) model; experience, seniority, duality, gender, nationality, and experience variables were used to represent the characteristics of CEOs. The panel logit model was run. According to the findings, CEO duality in companies acting in line with corporate governance principles increases the probability of financial information manipulation by 15%.Öğe ÜST KADEME KURAMI ÇERÇEVESİNDE CEO KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİNİN FİNANSAL MANİPÜLASYON ÜZERİNDEKİ ETKİSİ(2023) Yanya, Evren; Göker, İlkut Elif KandilBu çalışma adillik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk olarak sıralanabilecek dört temel ilkeye odaklı olarak faaliyetlerini sürdürmekte olan BIST kurumsal yönetim endeksinde yer alan şirketler örnekleminde CEO’ların karakteristik özelliklerinin finansal bilgi manipülasyonu üzerinde bir etkisi olup olmadığına dair ampirik bulgular ortaya koymak amacıyla ele alınmıştır. Çalışmanın örneklemini 2012-2021 döneminde BIST Kurumsal Yönetim Endeksinde kesintisiz olarak yer alan, verilerine ulaşılabilen 19 şirket oluşturmaktadır. Bir şirkette finansal manipülasyon yapılıp yapılmadığının tespiti Beneish (1999) modeli ile tespit edilmiş; CEO’ların karakteristik özelliklerini temsilen deneyim, kıdem, ikilik, cinsiyet, uyruk ve tecrübe değişkenleri kullanılmıştır. Panel logit modeli çalıştırılmıştır. Elde edilen bulgulara göre kurumsal yönetim ilkeleri doğrultusunda hareket eden şirketlerde CEO ikiliğinin var olması finansal bilgi manipülasyonu yapılma olasılığını %15 arttırmaktadır.
