Yazar "Yavuz, Sevim" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    Çiçek tozlaşma algoritması ile devre süresi modellerinin geliştirilmesi
    (Kırıkkale Üniversitesi, 2019) Yavuz, Sevim; Akgüngör, Ali Payıdar
    Günümüz koşullarında ulaşım talebindeki hızlı artış yol kapasitelerinin yetersiz kalmasına ve başta kavşaklar olmak üzere trafik sıkışıklığına neden olmaktadır. Bu nedenle trafik yönetiminde optimizasyon teknikleri etkin olarak kullanılmakta ve trafikten kaynaklı problemler çözülerek mevcut trafiğin daha etkili yönetilmesine çalışılmaktadır. Kavşaklarda sinyal kontrolü, kavşak geometrisi, mevcut araçların varlığı, yaya hareketleri gibi farklı nedenlerden dolayı gecikmeler meydana gelmektedir. Özellikle kavşak kontrolündeki eksiklikler gecikmeyle beraber kavşaklarda kapasitenin düşmesine, bekleme dolayısıyla da yakıt tüketiminin artmasına neden olmaktadır. Bu nedenle, kavşakların etkin işletilmesinde önemli bir parametre olan devre süresinin tayini temel bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tez kapsamında da minimum gecikmeyi sağlayacak optimum devre süresinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Tezde farklı trafik hacimlerinde optimum devre süresini veren modeller geliştirilmiş ve performansları ortaya konulmuştur. Modellerin geliştirilmesinde Diferansiyel Gelişim Algoritması (DGA) ve Çiçek Tozlaşması Algoritması (ÇTA) kullanılmış olup, farklı model formları oluşturulmuştur. Modeller, literatürde yaygın olarak kullanılan Webster optimum devre süresi modeli ile karşılaştırılmış ve performanslar ortalama taşıt gecikmeleri ile incelenerek hangi modelin Webster modeline göre daha iyi sonuçlar verdiği ortaya konulmuştur. Performans değerlendirmesinde kullanılan gecikme verisi VISSIM simülasyon programı üzerinden elde edilmiştir. Her bir trafik durumu için farklı yaklaşımlardan elde edilen devre sürelerine göre VISSIM ile farklı atama numaraları kullanılarak aynı trafik durumu için 3'er kez simülasyonu gerçekleştirilmiş ve böylece farklı sürücü karakteristiklerinin gecikmeye olan etkisi de göz önüne alınmıştır. Geliştirilen model formları içerisinde her 3 modelde Webster Modeline göre daha başarılı olmakla birikte, üstel formdaki model yapısının en iyi performansa sahip olduğu görülmüştür.Geliştirilen modellerin diğer bir başarısı da hem doygun altı hem de doygun üstü trafik durumlarında trafiği yönetebilmesidir. Bu tez optimum devre süresi tayininde farklı optimizasyon tekniklerinin uygulanmasını da ortaya koymaktadır. Ayrıca, en düşük gecikme değerini veren devre süresi ile kavşağın yönetilmesini amaç edindiği için yerel yönetimin veya trafik kurumlarının trafik planlamalarında bu çalışmadan çıkacak sonuçlardan planlama, karar alma vb. işlemlerinde yararlanabilecekleri düşünülmektedir.
  • Küçük Resim
    Öğe
    İzole Sinyalize Kavşaklar için Çiçek Tozlaşma Algoritması Kullanılarak Devre Süresi Modellerinin Geliştirilmesi
    (2020) Akgüngör, Ali Payıdar; Yavuz, Sevim; Korkmaz, Ersin; Doğan, Erdem
    Son zamanlarda nüfus ve ekonomideki büyüme karayollarında araç kullanımını arttırmakta, buna bağlı olarak da kavşakların kapasitesi yetersiz kalmaktadır. Kavşakların verimsiz çalışmasından dolayı gecikme, yakıt tüketimi, emisyon salınımı artarken sürücü davranışları da olumsuz etkilenmektedir. Kavşak geometrilerinin iyileştirilmesinin yanı sıra, optimum devre süresinin doğru tespiti ve sinyal sürelerinin düzenlenmesi ile de bu sorunların minimuma indirilebilmesi mümkün olmaktadır. Bu çalışmada Çiçek Tozlaşma Algoritması (ÇTA) kullanılarak optimum devre süresi modelleri geliştirilmiştir. Ayrıca en düşük gecikmeye sahip olan devre sürelerinin belirlenmesinde Diferansiyel Gelişim Algoritmasından (DGA) yararlanılmıştır. Kalibre edilen Webster modeline ilave olarak sabit eklenmiş Webster model formu ve üstel formda devre süresi modelleri geliştirilmiştir. VISSIM simülasyon programı ile elde edilen gecikme değerlerine göre geliştirilen bütün modeller Webster modeli ve VISTRO optimizasyon programı ile karşılaştırılmış ve önerilen modellerin istatistiksel olarak daha iyi performansa sahip olduğu görülmüştür. Bu modellerin özellikle yüksek trafik hacmine sahip trafik durumlarında yetersiz kalan Webster modelindeki eksiklikleri kapatarak alternatif bir devre süresi tahmin modeli olarak kullanılabileceği ön görülmektedir.