Ortaokul öğrencilerinin yazılı üretimlerinde yer alan söz varlığı üzerine bir inceleme (Van ili örneği)

Abstract

Söz varlığının genişliği dikkate alındığında Türkçe, dünyadaki diller arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Bu kadar zengin bir dilin kullanılan kelime sıklığının ne olduğu başka bir ifadeyle kelime hazinesi her dönemde merak edilen bir soru olagelmiştir. Kelime hazinesinin sistemli bir şekilde gelişimi okul yıllarında olduğu için öğrencilerin kullandıkları kelimelerin tespiti önemli görülmektedir. Bu çalışmada Van merkezde bulunan ortaokul öğrencilerinin sahip olduğu söz varlığı, kendilerinin yazılı üretimleri doğrultusunda incelenmiştir. Bu amaçla Van merkezde bulunan çeşitli okulların 5. sınıflarında okuyan öğrencilerin yazılı üretimleri incelenerek söz varlıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın yapılacağı okullar, Van Rehberlik Araştırma Merkezi (RAM), okul rehber öğretmenleri ve okul idarelerinin görüşlerine göre belirlenmiştir. Bu görüş alışverişleri doğrultusunda, sosyoekonomik ve eğitim durumları bakımından farklı öğrenci ve veli potansiyeline sahip okulların seçilmesine gayret gösterilmiştir. Bu doğrultuda Van merkezde eğitim öğretimin gerçekleştirildiği 24 okul belirlenmiş ve her bir okuldan da 21 öğrenciden yazılı anlatım örneği alınmıştır. Her okulun öğrencileri kendi aralarında yedişerli gruplar hâlinde ekonomik durumlarına göre ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Toplamda 504 öğrencinin yazılı anlatımı incelenmiş ve bu yazılarda 90.181 adet kelime, 186 adet ikileme, 77 adet deyim, 51 adet atasözü ve 7724 adet de fiilimsi kullandıkları tespit edilmiştir. Araştırma sürecinde öğrencilerden alınan ve incelenen yazılı üretimlerdeki kelime sayılarının birbirinden çok farklılık göstermesinden öğrencilerin sahip oldukları söz varlığının yeterli düzeyde olmadığı söylenebilir. Yine bu çalışma sonucunda kelime hazinesini geliştirmek için yapılan ders içi uygulamaların yeterli olmadığı bu nedenle ek etkinliklerin düzenlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulguların; benzer içerikli çalışmaların bulguları için kullanılabileceği, öğretmen-öğrenci etkileşimini desteklemeye zemin hazırlayacağı, öğrencilerin eksikliklerinin belirlenmesini sağlayacağı, ders kitabı ve program hazırlayanlara veri sunacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Türkçe eğitimi, kelime hazinesi, yazılı anlatım, metin, kelime öğretimi, söz varlığı.

When the spread of the word is taken into account, Turkish is among the first languages among the languages in the world. What is the frequency of words used in such a rich language, in other words vocabulary, has always been a curious question in each period. Because the systematic development of vocabulary is in school years, it seems important to detect the words used by students. In this study, the vocabulary of the middle school students who are in the center of Van has been examined in the direction of their written production. For this purpose, the written productions of the students who study in the 5th grade of the various schools in the center of Van were examined to try to determine their vocabulary. School where will be done are determined according to views of the Van Guidance Research Center (RAM), school guidance counselors, and school administrators. In the direction of these exchange views, efforts have been made to select schools have different student and parental potentials in terms of socioeconomic and educational status. In this direction, 24 schools in which education and training in the center of Van were determined and a sample of written expression was taken from 21 students in each school. The students of each school were evaluated separately according to their economic situation in groups of seven among themselves. In total, the written expression of 504 students was examined and it was found that they use 90.181 words, 186 reiteratives, 77 idioms, 51 proverbs and 7724 gerunds. It can be said that the vocabulary of the students is not at a sufficient level as the number of words in written productions which taken from the students during the research process are very different from each other. Again, as a result of this study, in-class practices for improving vocabulary are not enough and therefore it necessary to organize additional activities. Findings obtained as a result of the research; it is considered that can be used for the findings of studies with similar content, will provide the basis for supporting teacher-student interaction, will be determine the deficiencies of student, will provide data to course book and program creator. Key Words: Turkish education, vocabulary, written expression, text, vocabulary teaching, vocabulary.