Aralık-değerli sezgisel bulanık analitik hiyerarşi süreci yöntemi önerisi ve t-tipi mühendis becerilerinin değerlendirilmesinde uygulama
| dc.contributor.advisor | Ersöz, Süleyman | |
| dc.contributor.author | Kokoç, Melda | |
| dc.date.accessioned | 2025-01-21T15:59:54Z | |
| dc.date.available | 2025-01-21T15:59:54Z | |
| dc.date.issued | 2021 | |
| dc.department | KKÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı | |
| dc.description | Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı | |
| dc.description.abstract | Teknolojinin gelişmesiyle birlikte günümüzde karşılan problemler giderek daha karmaşık hale gelmektedir. Bu problemlerin çözüm sürecinde, sadece çok fazla teorik bilgi kazanımı yeterli olmamakta bu bilginin farklı alanlara transfer edilerek uygulanması veya çeşitli disiplinlerden gelen bilgilerle entegre edilerek kullanılması gerekmektedir. Dolayısı ile hızlı büyüyen endüstrilerin ihtiyaçlarını karşılamak için hem en az tek bir disiplinde derin bilgi birikimine sahip olan hem de disiplinler arası iş birliği yapabilecek düzeyde teknik olmayan becerilere sahip T-tipi genç profesyonellere olan talep giderek önem kazanmaktadır. Bu kapsamda, bu çalışmada mühendislerin T-tipi olarak mezun olmaları için gerekli olan teknik olmayan (hassas) ve teknik becerilerin araştırılması, bu becerilerin farklı mühendislik disiplinleri için önem düzeylerinin uzman görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ele alınan problem, uzmanların, belirlenen becerileri, farklı mühendislik disiplinlerini göz önünde bulundurarak kıyaslaması ve dilsel terim ölçeği kullanarak ölçeklendirmesi temeline dayanmaktadır. Bu nedenle, teknik olmayan (hassas) ve teknik becerilerin farklı mühendislik disiplinleri için değerlendirilmesi süreci çok kriterli grup karar verme (ÇKGKV) problemi olarak ele alınmıştır. Çok kriterli grup karar verme (ÇKGKV), karar biliminin önemli bir parçasıdır ve çeşitli alanlarda yaygın olarak uygulanmaktadır. Araştırmacılar, ÇKGKV sürecinde, dilsel terim olarak ifade edilen uzman görüşlerindeki belirsizlik ile başa çıkmak için bulanık küme teorisinden daha etkin olan aralık değerli sezgisel bulanık (ADSB) küme teorisini kullanmaya başlamışlardır. Bu çalışmada, geleneksel formu çok kriterli karar verme (ÇKKV) problemlerinde sıklıkla kullanılan AHP yöntemi, sıralama fonksiyonlarına ve çarpımsal tutarlılık analizine dayandırılarak ADSB ortamda geliştirilmiştir. Geliştirilen ADSB-AHP yöntemi, T-tipi mühendislerin sahip olması gereken becerilerin, endüstri mühendisliği ve elektrik-elektronik mühendisliği olmak üzere iki farklı mühendislik disiplini açısından değerlendirilmesi için uygulanmıştır. Uygulama sonuçları, teknik ve teknik olmayan becerilerin önem sırasının, mühendislik disiplinlerine göre farklılaştığını göstermiştir. | |
| dc.description.abstract | The development of technology makes the problems faced today more and more complex. In the solution process of these problems, it is not enough to gain a lot of theoretical knowledge, it is necessary to apply this knowledge by transferring it to different fields or to use it by integrating it with knowledge from various disciplines. Therefore, in order to meet the needs of fast-growing industries, the demand for T-shaped young professionals who have both deep knowledge in at least one discipline and non-technical skills is becoming increasingly important. This study, it is aimed to investigate the non-technical (soft) and technical skills required for engineers to graduate as T-shaped, and to evaluate the importance of these skills for different engineering disciplines in line with expert opinions. This problem is based on experts comparing skills considering different engineering disciplines and scaling these skills using linguistic term scale. For this reason, the problem of evaluating non-technical (soft) and technical skills for different engineering disciplines is considered as a multi-criteria group decision making (MCGDM) problem. Multi-criteria group decision making (MCGDM) is an important branch of decision science and is widely applied in various fields. Researchers have begun to use interval-valued intuitionistic fuzzy (IVIF) set theory, which is more effective than fuzzy set theory, to deal with the uncertainty in experts' opinions expressed with linguistic terms in the MCGDM process. In this study, the AHP method, which is frequently used in the traditional form of multi-criteria decision-making (MCDM) problems, is expanded in the IVIF environment. The proposed IVIF-AHP method is based on ranking functions and multiplicative consistency analysis. Then this method is applied to evaluate the skills that T-type engineers should have in terms of two different engineering disciplines, namely industrial engineering and electrical engineering. Results show that the rank of importance of skills is differed according to engineering disciplines. | |
| dc.identifier.endpage | 321 | |
| dc.identifier.startpage | 1 | |
| dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=8tbPippmWV_b-Irrn9YEAsqO06N6KrroPRXfJ0wpGunYaYTXMgq559aLLoIhPGWl | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12587/20585 | |
| dc.identifier.yoktezid | 673415 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Kırıkkale Üniversitesi | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.snmz | KA_20241229 | |
| dc.subject | Endüstri ve Endüstri Mühendisliği | |
| dc.subject | Industrial and Industrial Engineering | |
| dc.title | Aralık-değerli sezgisel bulanık analitik hiyerarşi süreci yöntemi önerisi ve t-tipi mühendis becerilerinin değerlendirilmesinde uygulama | |
| dc.title.alternative | Interval-valued intuitionistic fuzzy analytical hierarchy process method proposal and an application of t-shaped engineer skills evaluation | |
| dc.type | Doctoral Thesis |
