Okuma bozukluğunun göz izleme ve makine öğrenmesiyle belirlenmesi: Alanyazının gözden geçirilmesi

dc.contributor.authorÖzer, Esmehan
dc.contributor.authorTemeltürk, Rahime Duygu
dc.date.accessioned2025-01-21T16:13:09Z
dc.date.available2025-01-21T16:13:09Z
dc.date.issued2023
dc.departmentKırıkkale Üniversitesi
dc.description.abstractOkuma bozukluğu yani disleksi okumanın sesletim ve anlama boyutlarındaki güçlüklerdir. Yaygın olarak karşılaşılan öğrenme bozukluklarından biri olan disleksinin teknoloji temelli ve yenilikçi bir teknik olan göz izleme ile incelendiği çalışmalarla sıklıkla karşılaşılmaktadır. Göz izleme tekniği aracılı ğıyla disleksili okurların okuma esnasında sekme ve sabitleme göz hareketlerine ulaşılmakta, elde edilen fizyolojik veriler ile analizler gerçekleştirilmektedir. Böylece disleksili okurların okuma becerilerine ilişkin yapılan analiz ve incelemeler ile okuma performans ve profilleri ortaya konulmaktadır. Bunun yanı sıra son yıllarda bir okurun disleksili olup olmadığının değerlendirilerek tespit edilmesinde göz izleme ve makine öğrenme al- goritmalarının birlikte uygulanmaya başlandığı görülmektedir. Bu derleme çalışması ise göz izleme tekniği ve makine öğrenmesi algoritmaları kullanılarak disleksili bireylerin belirlenmesi için yapılan araştırmaların incelenerek özetlenmesini amaçlamaktadır. Bu nedenle makalede göz hareketleri ve makine öğrenmesi al- goritmaları ile ilgili tanımlamaların ardından okurlarda disleksinin saptanmasına yönelik İspanyolca, İs- veççe, Yunanca ve Fince olmak üzere dört farklı dilde yapılan çalışmalar özetlenmiştir. Dolayısıyla dislek- sili bireylerin fizyolojik veriler ışığında hem klinik hem de eğitsel olarak değerlendirilip en erken dönemde tanılanmalarının ve bu bireylere özgü müdahale programlarının geliştirilerek zaman kaybedilmeden uygu- lanmasının, akademik başarısızlığın ve olumsuz yaşantılarının önüne geçilmesi için kritik öneme sahip ol- duğu düşünülmektedir. Böylece göz izleme ile makine öğrenmesinin tamamlayıcı bir rolle de olsa tanı - değerlendirme süreçlerinde yer alarak psikiyatri kliniklerinde ve rehberlik araştırma merkezlerinde klinik psikolog, rehberlik psikolojik danışmanlık ve özel eğitim alanlarındaki uzmanlar tarafından uygulanması sonucunda doğru tanılamanın zaman kaybı ve ekonomik kayıp olmaksızın yapılabileceğine dikkat çekilmek istenmiştir. Göz izleme ve makine öğrenmesi kullanılarak yüksek doğruluk ile okuma bozukluğunun tanı- lanabileceğine ilişkin dört farklı dilde yapılan çalışmaların yanı sıra ana dili Türkçe olan disleksili bireyle- rin de bu yolla en erken dönemde değerlendirilip tanılanabilecekleri ve kendilerine özgü müdahale prog- ramlarının tasarlanabileceği öngörülmektedir.
dc.identifier.doi10.57127/kpd.26024438.1274658
dc.identifier.endpage270
dc.identifier.issn2602-4438
dc.identifier.issue2
dc.identifier.startpage258
dc.identifier.trdizinid1257453
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.57127/kpd.26024438.1274658
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1257453
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12587/21851
dc.identifier.volume7
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofKlinik Psikoloji Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241229
dc.subjectEğitim
dc.subjectEğitim Araştırmaları
dc.subjectGörüntüleme Bilimi ve Fotoğraf Teknolojisi
dc.subjectEğitim
dc.subjectÖzel
dc.subjectPsikoloji
dc.titleOkuma bozukluğunun göz izleme ve makine öğrenmesiyle belirlenmesi: Alanyazının gözden geçirilmesi
dc.typeReview Article

Dosyalar