Hamdullah El-Müstevfî'nin Târih-i Güzîde adlı eserine göre Selçuklular zamanında bâtınîlik
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Kırıkkale Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Kayaalp Köksoy, Seher,"Hamdullah el-Müstevfî'nin Târih-i Güzîde Adlı Eserine Göre Selçuklular Zamanında Bâtınîlik" Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale 2019. İslâm düşünce tarihine bakıldığında itikadî açıdan birçok farklı mezhebin ortaya çıktığı görülmektedir. Bâtınîlîk, sahip olduğu teorik ve pratik görüşlerden dolayı diğer mezheplerden yapısal olarak farklılık göstermektedir. Bâtınîler, hilafetin Hz. Ali'nin hakkı olduğu fikrini öne sürmüş, bu konunun aslında hem Kur'ân'da hem de Peygamber tarafından açık ve nasla belirtildiğini iddia etmişlerdir. Ondan önce iktidara geçenleri, hakkı gasp edenler olarak telakki etmişlerdir. Ayrıca bu durumu İslam dinine girmenin temel esası olarak imanın şartları arasında görmüşler, uluhiyet, nübüvvet ve ahiret konularında İslam toplumunun çoğunluğunun geleneksel yaklaşım biçiminden farklı inanç biçimleri sergilemişlerdir. Bâtınîler, yalnızca dinî bir grup olmakla kalmamış inandıkları yönetim biçimini hayata geçirebilmek için her zaman çaba göstermişlerdir. Büyük Selçuklu İmparatorluğu toprakları üzerinde yıkıcı faaliyetlerde bulunan Bâtınîler, devlet içerisinde devlet kurma düşüncesinde hareket etmişlerdir. Dönemin devlet adamlarının çabaları ile Bâtınilere karşı güçlü bir mücadeleye girilmiş, ancak bu mücadeleye rağmen başarılı sonuçlar alınamamıştır. Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nda iç sorun haline dönüşen bu oluşum, sonraki dönemlere de intikal etmiştir. Bu çerçevede Nizarî İsmailîliği, Hasan Sabbah ile birlikte kendi içinde gelişim göstererek Horasan bölgesinde etkisini sürdürmüş olan dini-siyasî bir hareket olarak ortaya çıkmıştır. Bu hareketin yöneticileri Alamut Kalesi'ni merkez olarak seçip dâîleri aracığıyla propagandalarını oradan yürütmeye devam etmişlerdir. Hamdullah el-Müstevfî'nin "tarihten seçmeler" anlamına gelen Târih-i Güzîde adlı eseri dünyanın yaratılışından başlayarak kendi zamanına kadar geçen tarihi olayları anlatmaktadır. Bu çalışmamızda hususen "Bâtınîlîk"i ele aldığı bölüm incelenerek tercüme edilmiş, daha önce yapılan çalışmalarla karşılaştırılarak şerhler düşülmüştür. Anahtar Kelimeler: Mezhep, Bâtınîlik, Büyük Selçuklu İmparatorluğu, Dâî, Hasan Sabbah
ABSTRACT Kayaalp Köksoy, Seher, "Bâtinîyya During Great Seljuk Empire According to Hamdullah Müstevfî's Târih-i Güzîde, Master Thesis, Kırıkkale, 2019. When the history of Islamic thought is examined in terms of itikadî, many different sects can be seen. In this regard, Bâtınîyya's theoretical and practical implementation is structurally different from other sects. The Bâtınîs engaged in destructive activities on the territory of the Great Seljuk Empire acted in the idea of establishing a state within the state. There was a strong struggle with the statesmen of the period, despite this struggle the result was not successful against the Bâtınîs and this formation, which became an internal problem in the Great Seljuk Empire, was transferred to the next periods. On the other hand, Nizarî Ismâilîs developed along with Hasan Sabbah and continued their influence on Horasan region. Leaders of this movement choose Alamut Castle as the center and continued their propaganda via dâîs. Hamdullah al-Müstevfî's Târih-i Güzîde which means ''selections from history'', describes historical events from the creation of the world to the author's time. In this study, the section in which he deals with Bâtınîyya has been translated and compared with the previous studies. Keywords: Sectarian, Bâtınîyya, Great Seljuk Empire, Dâi, Hasan Sabbah
ABSTRACT Kayaalp Köksoy, Seher, "Bâtinîyya During Great Seljuk Empire According to Hamdullah Müstevfî's Târih-i Güzîde, Master Thesis, Kırıkkale, 2019. When the history of Islamic thought is examined in terms of itikadî, many different sects can be seen. In this regard, Bâtınîyya's theoretical and practical implementation is structurally different from other sects. The Bâtınîs engaged in destructive activities on the territory of the Great Seljuk Empire acted in the idea of establishing a state within the state. There was a strong struggle with the statesmen of the period, despite this struggle the result was not successful against the Bâtınîs and this formation, which became an internal problem in the Great Seljuk Empire, was transferred to the next periods. On the other hand, Nizarî Ismâilîs developed along with Hasan Sabbah and continued their influence on Horasan region. Leaders of this movement choose Alamut Castle as the center and continued their propaganda via dâîs. Hamdullah al-Müstevfî's Târih-i Güzîde which means ''selections from history'', describes historical events from the creation of the world to the author's time. In this study, the section in which he deals with Bâtınîyya has been translated and compared with the previous studies. Keywords: Sectarian, Bâtınîyya, Great Seljuk Empire, Dâi, Hasan Sabbah
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tarih, History, , , , , ,
