Kur’ân metni üslûbunun, Ebu’l-Alâ al-Maarrî’nin al-Fusûl Ve’l-Ğâyât adlı kitabına uyarlanması
[ X ]
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Filozof, edebiyatçı ve şair olan Abu al-Alâ Ahmed Bin Abdullah Bin Süleyman al-Maarrî, h. 363-449 973-1057 yılları arasında Şam ülkelerinin Maarratu'n-Nu’mân adlı ilçesinde yaşamıştır. al-Maarrî, Abbasiler döneminin önemli isimlerinden olup Maarra'daki evinde vefat edene kadar hayatını ilme adayarak geçirmiştir. Kendisi savaşların, fitnelerin, anlaşmazlık ve çatışmaların ayrıştırmaya neden olduğu çalkantılı bir siyasî döneme şahit olmuştur. Bu durum, al-Maarrî’nin fikrinde fark edilir bir iz bırakmıştır. al-Maarrî, hayattayken olduğu gibi ölümünden sonra da insanların dikkatini çekmeye değer bir şahsiyettir. Öyle ki ilmin, edebî sanatların ve bilgeliğin elverişli olduğu bir çağda yaşamıştır. Dinî hükümlerle ve İslâm kültürüyle ilgilenmiş; dönemin kültürleriyle kendini donatmıştır. Kendisinin kültür kaynakları, genel kültürün yanı sıra dilsel kültürden edebî, tarihî ve dinî kültüre kadar çeşitlilik kazanmıştır. Bu çalışmada al-Maarrî’nin eserlerinde İslâm kültürünün ön plânda ve geniş olmasına dayanarak, nesrinde, özellikle de al-Fusûl Ve’l-Ğâyât adlı eserinde Kur'an-ı Kerîm'in etkisini ele almayı tercih ettim. Bilindiği üzere al-Maarrî’nin gerek tilavet ve incelemede gerekse ezberlemede Allah'ın kitabına dair hâkimiyeti ve bilgisi mevcuttur. Bu husus, Kur'an ayetlerini anlamasında; Kur'an'ın anlamı, ayetleri, mucizevî tabirleri ve harika betimlemelerinden ilham almasında kendini göstermektedir. Şüphe yok ki al-Maarrî’nin fikrini yönlendirmede, mesajlarını ortaya koymada ve kitaplarını yazmada Kur'an'ı Kerîm'in büyük bir etkisi vardır. Tüm bunlar; al- Maarrî’nin Kur'ân'ın ifade yöntemi ve beyan üslûbundan yararlandığı al-Fusûl Ve’l-Ğâyât adlı kitabında, Kur’ân üslûbunun kullanılışını incelememe vesile olmuştur. Çalışma; al-Maarrî’nin Allah'ın kitabını iyice incelediği ve ona hâkim olduğu, bunun sonucunda da üslûbundan, beyanından ve ifade yöntemlerinden yararlandığı neticesini ortaya koymuştur. Sonuç olarak Kur'ân-ı Kerîm bölümlerine benzer şekilde tabirlerini bölmeye itimat ettiği al-Fusûl Ve’l-Ğâyât adlı kitabını ortaya koymuştur. Böylelikle kullandığı dil, güzel bir musiki ahenge sahip olmuştur. Ayrıca al-Maarrî, bağlama uygun yorumlamalarda Kur’ân-ı Kerîm'den faydalanarak her bir fikri bağlama uygun ve kısa bir ifadeyle sonuçlandırmıştır. Bunların yanı sıra manayı en güzel şekilde ortaya koyup öne çıkarmak için, bazı kıssa ve Kur'ân manalarının tekrarı gibi anlatımında Kur'ân üslûbundan ilham almıştır. Amaç, manayı ulaştırmak ve en güzel şekilde öne çıkarmaktır. al-Maarrî, Kur’ân’a itiraz etmeyi içinden asla geçirmemiştir. Bu kitapla kâfirliği amaçlamamıştır, aksine kitabı Allah’ı yüceltmekte ve imanı dile getirmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Din Bilimi, Edebiyat
Kaynak
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
37
