Afet yönetiminde geçici barınma alanları için yer seçimi ve rotalama problemi
[ X ]
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Kırıkkale Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Afet yönetimi, doğal ve insan kaynaklı afetlerin olumsuz etkilerini en aza indirmeyi amaçlayan çok disiplinli bir alandır. Afet yönetimi, afetzedelerin güvenli ve hızlı bir şekilde barınma ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla geçici barınma alanlarının uygun yerlerde kurulmasını ve etkin bir şekilde yönetilmesini sağlamaktadır. Bu çalışmada, Adana ili Çukurova ilçesi özelinde afet yönetimi kapsamında geçici barınma alanlarının tesis yerlerinin seçimi ve bu alanlara insani yardım malzemelerinin taşınması için rotalama problemi ele alınmıştır. Bu bölge, Türkiye'nin deprem riski yüksek bölgelerinden biri olması ve daha önce benzer bir çalışmanın bölgede yapılmamış olması nedeniyle tercih edilmiştir. Geçici barınma alanlarının tesis yerlerinin seçiminde çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP), Küresel Bulanık AHP, TOPSIS ve PROMETHEE kullanılmıştır. AHP ve Küresel Bulanık AHP yöntemleri, farklı kriterlerin ağırlıklandırılmasını sağlamıştır. TOPSIS ve PROMETHEE yöntemleri ise alternatiflerin değerlendirilmesinde ve sıralanmasında kullanılmıştır. Bu yöntemler sayesinde, barınma alanlarının seçiminde hem nicel hem de nitel veriler dikkate alınarak en uygun yerler bulunmuştur. Geçici barınma alanlarına insani yardım malzemelerinin taşınması için rotalama problemi, sezgisel bir yöntem olan Karınca Kolonisi Algoritması (KKA) kullanılarak çözülmüştür. Bu çalışma, benzer risklere sahip diğer bölgeler için de uygulanabilir bir çerçeve sunarak, afet yönetimi literatürüne katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Disaster management is a multidisciplinary field that aims to minimize the adverse effects of natural and man-made disasters. It ensures the establishment and effective management of temporary shelter areas in suitable locations to meet the shelter needs of disaster victims safely and quickly. In this study, within the scope of disaster management for the Çukurova district of Adana province, the selection of locations for temporary shelter areas and the routing problem for transporting humanitarian aid materials to these areas were addressed. This region was chosen due to its high earthquake risk and the absence of similar studies conducted in the area previously. In selecting the locations for temporary shelter areas, multi-criteria decision-making (MCDM) methods such as the Analytic Hierarchy Process (AHP), Global Fuzzy AHP, TOPSIS, and PROMETHEE were used. The AHP and Global Fuzzy AHP methods provided the weighting of different criteria, while the TOPSIS and PROMETHEE methods were used for the evaluation and ranking of alternatives. These methods allowed for the consideration of both quantitative and qualitative data to achieve the most suitable solution for the selection of shelter areas. The routing problem for transporting humanitarian aid materials to temporary shelter areas was solved using the Ant Colony Optimization (ACO) algorithm, a heuristic method. This study aims to contribute to the disaster management literature by offering an applicable framework for other regions with similar risks.
Disaster management is a multidisciplinary field that aims to minimize the adverse effects of natural and man-made disasters. It ensures the establishment and effective management of temporary shelter areas in suitable locations to meet the shelter needs of disaster victims safely and quickly. In this study, within the scope of disaster management for the Çukurova district of Adana province, the selection of locations for temporary shelter areas and the routing problem for transporting humanitarian aid materials to these areas were addressed. This region was chosen due to its high earthquake risk and the absence of similar studies conducted in the area previously. In selecting the locations for temporary shelter areas, multi-criteria decision-making (MCDM) methods such as the Analytic Hierarchy Process (AHP), Global Fuzzy AHP, TOPSIS, and PROMETHEE were used. The AHP and Global Fuzzy AHP methods provided the weighting of different criteria, while the TOPSIS and PROMETHEE methods were used for the evaluation and ranking of alternatives. These methods allowed for the consideration of both quantitative and qualitative data to achieve the most suitable solution for the selection of shelter areas. The routing problem for transporting humanitarian aid materials to temporary shelter areas was solved using the Ant Colony Optimization (ACO) algorithm, a heuristic method. This study aims to contribute to the disaster management literature by offering an applicable framework for other regions with similar risks.
Açıklama
Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
