EBÜ’L-MUÎN EN-NESEFÎ VE HÜSÜN-KUBUH ANLAYIŞI
[ X ]
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Mâtürîdîliğin önemli simalarından Ebü’l-Muîn en-Nesefî, görüşleriyle Mâtürîdîlik ekolününsistematiğini kurmasının yanı sıra aynı zamanda genel olarak Müslüman düşüncesi üzerinde deoldukça etkili olmuş bir bilgindir. Onun özgün fikirlere sahip olduğu kelâmî görüşlerinden biride hüsün-kubuh konusundaki düşünceleridir. Çalışmada, Nesefî’nin hüsün-kubuh (iyi-kötü) meselesi hakkındaki görüşleri, farklı değişkenlerdikkate alınarak mukayeseli olarak analiz edilmiştir. Hüsün-kubuh meselesinde Nesefî’nin akıl nakil dengesini kurması ve hikmet kavramına kazandırdığı yeni anlamlar dolayısıyla bu konudakendisine başvurulması gereken kaynaklar arasında yer edinmesine neden olmuştur. Genel olarakNesefî, hüsün-kubuh meselesinde iyi veya kötü tüm olayların Allah’ın izni ve yaratmasıylagerçekleştiğini savunmaktadır. Onun bu şekilde düşünmesinin temel nedeni, kendisinin vemezhebinin önderinin yaşadığı coğrafyadaki kadim inançların etkisi olduğu görülmektedir.Nitekim Horasan bölgesinde etkin olan dini inançların düalist bir nitelikte olması ve yeniMüslüman olmuş bölge halkının bilinçaltına yer etmiş iyi ve kötü şeylerin yaratıcısının iki farklıtanrı olduğu düşüncesinin izlerinin silinmesi kolay olmamıştır. Nesefî, bir yandan iyi veya kötü tüm fiillerin yaratıcısının Allah olduğunu ifade ederken; diğeryandan akla ve özgür iradeye sahip olduğu gerekçesiyle insanların kendi eylemlerden dolayısorumlu olacaklarını iddia eder. Ona göre bu durum, tevhid, ahlak ve adalete aykırı bir durumdeğildir. Çünkü Allah, insan fiillerini onların istek ve arzularına göre yaratmaktadır. Nesefî’ninhüsün-kubuh hakkındaki görüşleri, güncel açıdan halen tazeliğini koruyan kötülük meselesiyle deilgili olmasından dolayı, sağlıklı bir şekilde ortaya konulması önem arz etmektedir.Anahtar Kelimeler: Kelâm, Hüsün-Kubuh, Ebü’l-Muîn en-Nesefî, Akıl-Nakil, Hikmet-Adalet.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tarih, Din Bilimi
Kaynak
İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
7
Sayı
2