AYNTAB (ANTEP) SANCAĞI’NDA MALİKÂNE SİSTEMİNİN İŞLEYİŞİ: DİMOSÂT-I AYNTAB MUKÂTAASI ÖRNEĞİ (1711-1730)
[ X ]
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Osmanlı Devleti, 1695 yılından itibaren vergi sisteminin en önemli kaynaklarından olan mukâtaaları mâlikâne olarak özel şahıslara satmaya başlayarak ihtiyaç duyduğu nakdi temine etmeye çalışmıştır. İmparatorluk coğrafyasında bazı bölgelerde pilot olarak başlatılan mâlikâne sistemi Antep Sancağı’nda da uygulanmıştır. Bu yazıda, 1711-1730 yılları arasında BOA Kamil Kepeci tasnifinden seçilen vesikalar çerçevesinde Antep Sancağı’na özgü olan dimosât uygulamasının işleyişi incelenmektedir. Bununla hedeflenenler: a) 1711-1730 yılları arasında Antep Sancağı’ndaki mâlikâne uygulamasının mikro ve makro boyuttaki ekonomik katkılarını tespit edebilmektir. b) Osmanlı Devleti’nin yaşadığı mali sıkıntıları aşmaya ne ölçüde katkıda bulunduğunu belirleyebilmektir. c) Antep Sancağı özelinde, XVIII. yüzyıl boyunca Osmanlı taşrasında çözülmeye başlayan merkeziyetçi yapının, yerini yavaş yavaş yerel unsurlara bırakmasında mâlikâne sisteminin etkisini ortaya koyabilmektir. Yukarıdaki hedefler sayesinde hem XVIII. yüzyılda Antep şehrinin ekonomik yapısı ortaya konabilecek hem de şehrin bulunduğu Halep merkezli ticari ağdaki işlevselliğini tespite imkân sağlanmış olacaktır. Ayrıca bu yapının XIX. yüzyılda güç kazanan ayânlığın ortaya çıkmasına katkısı da tespit edilebilecektir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tarih, İktisat
Kaynak
Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
0
Sayı
27
