Ortadoğu’da Arap Milliyetçiliğinin Seyri: Osmanlı Döneminden Millî Mücadele’nin İlk Yıllarına Arap Milliyetçiliği ve Türk-Arap İlişkileri
[ X ]
Tarih
2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Ortadoğu, dünya tarihi açısından daima önemli bir bölge olmuştur. Dünya siyaseti ve ekonomisibakımından önemli bir stratejik konuma sahip olan bölge, hem bölgesel/yerel hem de bölge dışı, özellikle deBatılı güçler tarafından, ilgi duyulan bir alan olarak var olagelmiştir. Bölgenin Birinci Dünya Savaşı öncesison egemen gücü Osmanlı Devleti idi. Osmanlı Devleti’nin, gücünün zirvesindeyken tam olarak egemenolduğu bölge, Birinci Dünya Savaşı yaklaşırken çeşitli işgallere uğrayarak ve savaş sırasında ve sonrasındabu işgallere eşlik eden bölünmeler yaşayarak, önemli karışıklıklara maruz kalmıştır. Bölgenin işgalininardından Osmanlı İmparatorluğu da yıkılmıştır. Böylece bölge Osmanlı egemenliğinden çıkmıştır.Ortadoğu’nun Osmanlı egemenliğinden çıkmasında birçok etken söz konusudur. Bu etkenler içinde Arapmilliyetçiliğinin önemli bir yeri vardır. Arap milliyetçiliği, birçok kaynaktan beslenen ve bu hâliyle Arapbağımsızlığı etrafında faaliyet yürüten bir ulusalcı hareket olarak Osmanlının yıkılma sürecinde bölge liderlerinin kullandığı bir zemin olmuştur. Arap milliyetçiliği aynı zamanda bölgeye hâkim olmak isteyenBatılı güçlerin de ilgisini çekmiştir. Bu bakımdan Batılı güçler Arap liderleri Arap milliyetçiliği düşüncesiüzerinden etkileyerek kendileri ile birlikte hareket etmeye ve Osmanlı Devleti’ne karşı isyana yöneltmiştir.Kendi bağımsızlıklarını kazanmak amacıyla Batılı güçlerle işbirliği yapan yerel Arap liderlerin Osmanlınınyıkılmasından sonra, Batılı işgalci güçler tarafından kendilerine vaat edilenlerin gerçekleşmemesiyleuğradıkları hayal kırıklığı onların geç de olsa farklı bir politika geliştirmelerine neden olmuştur. Fakat asılolarak bu politikaya onları zorlayan Arap halkıdır. Arap milliyetçileri ve Arap liderlerinin, savaşın sonundaOsmanlılara ve dolayısıyla Türklere ilişkin bağlılık belirten halklarıyla birlikte Batılılara karşı mücadelevermeleri oldukça anlamlı bir süreç olarak tarihte yer bulmuştur. Bu mücadelelerinde Anadolu’da,Osmanlının yıkılması sonucu Batılı işgalcilere karşı büyük bir direniş başlatan Türklerle ve onun milliyetçiliderleriyle ilişki kurmaları çok önemli ve değerli işbirliklerinin oluşmasına da katkı sağlamıştır. Buçalışmada Arap milliyetçiliğinin ortaya çıkması, Osmanlı içinde Arap bölgelerinin durumu, Ortadoğu’nunişgali, Birinci Dünya Savaşı sonunda bölgenin batılılarca işgal edilmesiyle beklentilerini elde edemeyen Arapliderlerinin pişmanlıkları ele alınarak bölgede Arap halkları ve Türk Millî Mücadelecileri arasında oluşanişbirliği ve dayanışma değerlendirilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tarih, Asya Çalışmaları
Kaynak
Turkish Studies - Historical Analysis
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
15
Sayı
3
