HİNT ALT KITASINDA ÇAĞDAŞ DİNÎ BİR HAREKET OLARAK BİRELVÎLİK
[ X ]
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Temelleri 19. yüzyılın ikinci yarısında atılan, 20. yüzyılın başlarında da Ahmed Rızâ Han’ın liderliğinde İslâm’ı müdafaa etme iddiasıyla ortaya çıkan Birelvîlik, ismini Ahmed Rızâ Han’ın doğduğu yer olan Hindistan’ın kuzeyindeki Birelî (?????) şehrinden almaktadır. Çıktığı yere nispetle daha çok “Birelvî” olarak anılmalarına rağmen, mensupları kendileri için “Ehl-i Sünnet ve’l-Cemâat” ismini kullanmaktadır. Birelvîliğin düşünce yapısının temelleri, Ahmed Rızâ Han’a dayanmaktadır. Ahmed Rızâ Han, dini düşünce anlayışını Hanefîlik ve tasavvufî gelenek üzerine dayandırsa da görüşlerinin temelinde mistik, vahdet-i vücudcu ve felsefî eğilimlerin etkisi görülmektedir. Birelvîliğin, Şiîlikle Sünnîlik arasında eklektik bir yapı içinde olduğu, bundan dolayı da muhalif gruplarınca eleştirildiği görülmektedir. Birelvîler, Hz. Muhammed sevgisini merkeze alarak onu varoluşun asıl kaynağolarak görmüşlerdir. Dinî ve edebî metinlerinde Hz. Muhammed tasviri canlı ve coşkulu bir tarzda işlenmiştir. Onlara göre, hilafet ve imamet hem dinî hem de dünyevî otoriteyi temsil eden bir makamdır. Hz. Peygamber ve Allah’ın velî kulları aracılığıyla Allah’tan yardım dilemek olan tevessül, Birelvîlere göre caizdir. Birelvîlerin, kendi düşünce anlayışında olmayanlara karşı ise dışlayıcı ve ötekileştirici bir tutum içinde hareket ettikleri görülmektedir. Çalışma, Hint alt kıtasında ve İslâm dünyasının çeşitli bölgelerinde önemli oranda mensubu olan Birelvîliğin, temel görüşlerini ele alarak, çağdaş İslâmî akımlar arasındaki yerini tespit etmeyi hedeflemektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Din Bilimi
Kaynak
EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
14
Sayı
2
