Türkçe-Türk İşaret Dili görsel-işitsel çeviride metafor çeviri stratejileri

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorBartan, Özgür Şen
dc.contributor.authorÇelebioğlu, Ufuk
dc.date.accessioned2025-01-21T16:12:27Z
dc.date.available2025-01-21T16:12:27Z
dc.date.issued2023
dc.departmentKırıkkale Üniversitesi
dc.description.abstractMetafor çevremizdeki dünyayı açıklamak için bir araç olarak kullanılmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalar metaforun söylem üzerindeki etkisine odaklanarak öneminin altını çizmektedir. (Kövecses, 2009, 2010; Steen, 2008). Alanyazında sözlü dillerin çevirisinde yapılan çalışmalar mevcutken sözlü dillerden işaret dillerine yapılan çevirilerde metafor çevirisi nadiren incelenen bir konu olmuştur. Türk İşaret Dili’nde (TİD) metafor kullanımı sıklıkla yer almaktadır ve işaret dilinde metafor kullanımının sözlü dillerden farklılıklar barındırdığı bilinmektedir. Bu çalışmada Türkçe’den TİD’e görsel-işitsel çevirilerde kullanılan metafor çeviri stratejilerine odaklanılmaktadır. Çalışmada şu soruların yanıtları aranmaktadır: 1)Türkçe-TİD görsel-işitsel çevirilerde hangi metafor çeviri stratejileri kullanılmaktadır? 2) Dizi, haber ve söyleşi programı gibi farklı görsel-işitsel ürünler kullanılan metafor çeviri stratejilerini etkilemekte midir? 200 dakikadan oluşan iki dilli görsel-işitsel çeviri derleminde çeşitli medya kanallarından seçilen ve TİD çevirisi yapılmış üç dizi, dört haber metni ve üç söyleşi programı yer almaktadır. İkidilli oluşturulan derlemin işaretlenmesinde işaret dili analizleri için kullanılan işaretlerin ve el dışı hareketlerin de kodlanmasına olanak sağlayan ELAN 4.9.4 derlem işaretleme aracı kullanılmıştır. Çalışmanın derlemindeki kaynak metin dikkate alınarak 133 metaforun kullanıldığı görülmüştür. 133 metaforun çevirilerinde genellikle (%43.75) kaynak dildeki imgenin oluşturulduğu stratejinin kullanıldığı belirlenmiştir. Bir başka deyişle, genellikle, kaynak metindeki metaforlar Türkçenin etkisinde kalarak TİD’e aktarılmıştır. Kullanılan diğer stratejiler ve TİD farklılıkları çalışmanın bulguları çerçevesinde tartışılmaktadır.
dc.identifier.doi10.29000/rumelide.1406077
dc.identifier.endpage1459
dc.identifier.issn2148-7782
dc.identifier.issn2148-9599
dc.identifier.issue37
dc.identifier.startpage1447
dc.identifier.trdizinid1216742
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.29000/rumelide.1406077
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1216742
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12587/21712
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofRumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241229
dc.subjectİletişim
dc.subjectDil ve Dil Bilim
dc.titleTürkçe-Türk İşaret Dili görsel-işitsel çeviride metafor çeviri stratejileri
dc.typeArticle

Dosyalar

Koleksiyon

TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu