OSMANLI SON DÖNEM SİYASÎ VE TOPLUMSAL DÜŞÜNCESİNDE POZİTİVİZMİN İZLERİ

[ X ]

Tarih

2021

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Pozitivizm, XIX. yüzyılda temelde Auguste Comte’un (1798-1857) görüşleri üzerinden “bilimselcilik”, “evrimcilik” ve “Sosyal Darwinizm” ile birlikte Batı dünyasında siyasal, kültürel ve toplumsal modernleşmenin geleneksel ve dinsel olandan bağımsız olarak ilerlemesine çalışan bir anlayış olarak ortaya çıkmıştır. Bu anlayış, Batı’daki kabulün ardından dünyadaki diğer kültür ve toplumlara ihraç edilmiş ve Osmanlı’da dâhil XIX. yüzyılda Batı karşısında gerileyen toplumlar için ithal edilen düşünce geleneklerinden biri olmuştur. Pozitivizm, Osmanlı/Türk modernleşmesinin siyasal ve toplumsal boyutu üzerinde, diğer Batılı düşünce gelenekleri ve hareketleriyle birlikte oldukça etkili olmuştur. Özellikle modernleşmenin ve Batılılaşma’nın aydınlar üzerinden ülkeye girişi, gelişimi ve kabulünde Osmanlı’da tarihsel olarak Yeni Osmanlılar, Jön Türkler ve son olarak da İttihatçılar önemli rol oynamışlardır. Bu grup ve yapılar içindeki şahsiyetlerin eserleriyle ortaya koydukları görüşler, pozitivizmin Osmanlı devlet ve toplumsal yapısının geçirdiği dönüşümdeki yerinin oldukça önemli olduğunu göstermiştir. Bu çalışmada, pozitivizm siyasal ve sosyal bir düşünce geleneği olarak anlatılmaya, daha sonra da II. Meşrutiyet öncesi ve sonrasında Osmanlı/Türk modernleşmesinde siyasal ve toplumsal düşüncenin gelişimine etkisi bağlamında önemli grup ve şahsiyetlerinin düşünceleri üzerinden incelenmeye çalışılacaktır. Çalışmada, makale yazım tekniği olarak içerik analizi yöntemi kullanılacak ve pozitivizmin Osmanlı/Türk modernleşmesinde siyasal ve toplumsal düşünceye olan etkileri konu açısından ön plana çıkan akademisyen ve çağdaş düşün insanlarının birincil ve ikincil kaynaklarından faydalanılacaktır

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tarih, Siyasi Bilimler

Kaynak

Muhafazakar Düşünce Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

17

Sayı

61

Künye