MECELLE-İ AHKÂM-I ADLİYYE’NİN KÜLLİ KÂİDELERİ BAĞLAMINDA İSLAM HUKUKUNDA HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞU

dc.contributor.authorOrhan, Oğuzhan
dc.contributor.authorBilgiç, Veysel Karani
dc.date.accessioned2025-01-21T14:28:08Z
dc.date.available2025-01-21T14:28:08Z
dc.date.issued2022
dc.description.abstract‘Hukuka aykırı olarak bir kimsenin şahsına veya malvarlığına zarar veren fiil’ şeklinde tarif edilen haksız fiil, hukukta borcun en önemli kaynaklarından birisi sayılmaktadır. İlk dönem İslam hukukçularının (fukahâ) eserlerinde, doğrudan haksız fiil tabiri yer almamaktadır. Bu eserlerde kazuistik yöntem esas alındığından dolayı her bir hukuka aykırı fiil ayrı ayrı değerlendirilip hükme bağlanmıştır. Hicri 4. ve 5. yüzyıldan itibaren ise, bü-tün haksız fiillere ilişkin hüküm ihtivâ edecek külli kâide ve esaslar belirlenmiştir. Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye’nin başında yer alan 99 külli kâide içerisinde de bu ilke ve esaslardan bir kısmına yer verilmiştir. ‘Zarar izâle olunur’, ‘Zarar ve mukâbele bi’z-zarar yoktur’, ‘Mübâşir, müteammid olmasa da dâmin olur’, ‘Mütesebbib, müteammid olmadıkça dâmin olmaz’, kâideleri, Mecelle’de yer alan haksız fiil sorumluluğu ile alakalı külli kâidelerdir. Bu çalışmada, bahsi geçen kâideler bağlamında İslam hukukundaki haksız fiil nazariyesinin temel esaslarının belir-lenmesi amaçlanmaktadır. Kâidelerin hukuki tahliline geçmeden evvel, haksız fiil kavramı, haksız fiilin türleri ve unsurlarına dair bilgi verilmiş ve yer yer İslam hukuku ile günümüz modern hukuku arasında mukayeseler yapılmıştır.
dc.description.abstractUnlawful act, defined as an act against somebody’s person or goods, is one of the main reasons of the obligations, This term is not encountered within the studies or books of the earlier İslamic lawyers (fukaha). In these studies in conformity with the casuistical method, this term has been touched upon in each such acts independantly. Only from the 4. and 5. centuries onwards general principles on this subject emerged. Some of these principles namely; “the redress of loss”, “damaging and counter damaging is prohibited”, “a person is held responsible for his own acts even though they are acted unintentionally”,“a person who cause something is not held responsible unless being intentional” exist in the first Chapter (Book) of the Mecelle Collection among the 99 general principles of law. In this article, the main aim is; in the context of the principles mentioned, elaboration of the responsibility from unlawful acts in Islamic Law.
dc.identifier.dergipark1110708
dc.identifier.issn2757-9964
dc.identifier.issue1-263
dc.identifier.startpage290
dc.identifier.urihttps://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2404217
dc.identifier.urihttps://dergipark.org.tr/tr/pub/khm/issue/68662/1110708
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12587/20227
dc.identifier.volume2
dc.language.isotr
dc.publisherKırıkkale Üniversitesi
dc.relation.ispartofKırıkkale Hukuk Mecmuası
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241229
dc.subjectMecelle-i Ahkâm-ı Adliyye
dc.subjectKülli Kâide
dc.subjectHaksız Fiil
dc.subjectTazminat
dc.subjectMesuliyet
dc.subjectAl-Majalla
dc.subjectgeneral principle
dc.subjecttortious act
dc.subjectcompensation
dc.subjectresponsibility.
dc.subjectLaw in Context
dc.titleMECELLE-İ AHKÂM-I ADLİYYE’NİN KÜLLİ KÂİDELERİ BAĞLAMINDA İSLAM HUKUKUNDA HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞU
dc.title.alternativeLIABILITY OF TORT ACT IN ISLAMIC LAW IN THE CONTEXT OF HOLISTIC RULES OF AL-MAJALLA AL AHKAM AL ADALIYYAH
dc.typeArticle

Dosyalar