Dönüşüm Kaynaklı Plastisite (TRIP) ve Üçüncü Nesil İleri Yüksek Mukavemetli Çelikler Üzerine Bir İnceleme

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorOkur, Onur
dc.contributor.authorErdoğan, Mehmet
dc.date.accessioned2025-01-21T14:26:42Z
dc.date.available2025-01-21T14:26:42Z
dc.date.issued2023
dc.description.abstractElektrikli araçların kullanımı artarken araçların ağırlığının azaltılması ise yakıt tasarrufu için elzemdir. Bu ise sacların kesit kalınlığının azaltılması ile mümkündür. Araç ağırlığının yaklaşık %70’ini demir esaslı malzemeler oluşturduğundan bu yolla büyük oranda ağırlık tasarrufu yapılabilmektedir. İnce sacların çarpışma anında yeterince koruyamama riski vardır. Bu yüzden araştırmalar hem yüksek mukavemet hem de şekillendirilebilirlik dengesi sunan İleri Yüksek Mukavemetli Çelikler (İYMÇ) üzerinde yoğunlaşmıştır. Özellikle, 3. Nesil İYMÇ’ler araştırmacıların ilgisini çekmektedir. Bunlar birinci nesilden daha yüksek mekanik özellikler vadederken, 2. Nesile kıyasla ucuzdurlar. 3. Nesil İYMÇ’ler genellikle çok fazlı mikroyapıya sahiptir ve fazların mikroyapıda bulundukları oranda çeliğin özelliklerini etkilemektedirler. Böylece farklı özelliklere sahip fazların sinerjetik etkisi ile çeliğin özellikleri istenildiği gibi ayarlanabilmektedir. Bu fazların içerisinde kalıntı östenit (KÖ) fazı, bu fazın miktarı ve kararlılığı önemlidir. Yüksek miktarda ve iyi kararlılığa sahip KÖ, deformasyon ile aşama aşama martensite dönüşerek plastik kararsızlığı yüksek gerinim bölgelerine ötelemekte ve çeliğin hasara uğramasını geciktirmektedir. Bu mekanizma TRIP etkisi olarak adlandırılmaktadır. Bu durum çeliklerin yüksek mekanik özelliklere sahip olmasının başlıca sebebidir. Yapılan bu inceleme ile TRIP mekanizması, dönüşüm kinetiği ve KÖ kararlılığını etkileyen faktörler incelenmiştir. 3. Nesil İYMÇ’lerinden Su Verme ve Paylaştırma Çelikleri, Orta Mn’lı Çelikler ve Karbürsüz Beynitik Çelikler irdelenerek termomekanik ve ısıl işlem süreçlerinin mikroyapıya etkisi açıklanmıştır.
dc.description.abstractAs electric vehicles take up much place in sales, fuel saving by reducing vehicle weight has become essential. This can be possible by reducing sheet thickness. Since 70% of vehicle weight consists of ferrous materials, weight reduction can be achieved downgauging. 3rd generation AHSSs have drawn attention from researchers. This generation promises higher properties than the 1st generation and they are less expensive than the 2nd. 3rd AHSSs generally have a multiphase microstructure affecting the properties in accordance with the phases in the microstructure. Thus, with the synergetic effect of each phase with different properties, the properties of the steel can be tailored. Among these phases, the retained austenite (RA) phase is important. High RA content having good stability may gradually transform to martensite under load which postpones the plastic instability to higher strains and delays the fracture. This mechanism is known to be TRIP effect. This is the main reason why steels exhibit high mechanical properties. In this review, TRIP mechanism, transformation kinetics and factors affecting RA stability were discussed. The effects of thermomechanical and heat treatment processes on the microstructure of the Quenching and amp;Partitioning Steels, Medium Mn Steels and Carbide-free Bainitic Steels which are the 3rd Generation AHSSs were viewed.
dc.identifier.dergipark1246245
dc.identifier.doi10.29137/umagd.1246245
dc.identifier.issn1308-5514
dc.identifier.issue2-378
dc.identifier.startpage403
dc.identifier.urihttps://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2932773
dc.identifier.urihttps://dergipark.org.tr/tr/pub/umagd/issue/76084/1246245
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.29137/umagd.1246245
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12587/19985
dc.identifier.volume1
dc.language.isotr
dc.publisherKırıkkale Üniversitesi
dc.relation.ispartofUluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241229
dc.subjectTRIP etkisi
dc.subjectSu verme and paylaştırma çelikleri
dc.subjectOrta Mn’lı çelikler
dc.subjectKarbürsüz beynitik çelikler
dc.subjectKalıntı östenit
dc.subject3. nesil İYMÇ’ler
dc.subjectTRIP effect
dc.subjectQuenching and partitioning steels
dc.subjectMedium Mn steels
dc.subjectCarbide-free bainitic steels
dc.subjectRetained austenite
dc.subject3. generation AHSS
dc.subjectMaterials Engineering (Other)
dc.titleDönüşüm Kaynaklı Plastisite (TRIP) ve Üçüncü Nesil İleri Yüksek Mukavemetli Çelikler Üzerine Bir İnceleme
dc.title.alternativeA Review on Transformation Induced Plasticity (TRIP) and Third Generation Advanced High Strength Steels
dc.typeArticle

Dosyalar

Koleksiyon

Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi
TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu