Çocuk hakları içerikli çocuk kitaplarına yönelik bir öz inceleme

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorHareket, Erdem
dc.contributor.authorYücekök, Hüsna Elif
dc.date.accessioned2025-01-21T16:01:41Z
dc.date.available2025-01-21T16:01:41Z
dc.date.issued2023
dc.departmentKKÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Ana Bilim Dalı
dc.descriptionSosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractBu araştırmada, çocuk hakları içerikli çocuk kitaplarının çocuk hakları bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda araştırmada, araştırmacı tarafından belirlenmiş 20 adet öykü kitabı incelenmiştir. Araştırma nitel araştırma metodu çerçevesinde betimsel desene sahiptir. Araştırmanın verileri doküman inceleme tekniği ile elde edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda araştırma grubunu oluşturan eserler, çocukların sahip olduğu, yaşamsal, gelişimsel, korunma ve katılma hakları çerçevesinde söz konusu haklara yer verilme biçimlerinin nasıl olduğu, ayrımcılık esaslı unsurlara yer verilme biçimleri ve eserlerde yer alan ileti ve görsellerin çocuk hakları ile uygunluğu incelenmiştir. Araştırma sonucu incelenen kitaplarda; yaşama, sağlık beslenme, barınma, eğitim, dinlenme, oyun, eğlenme, bilgi edinme, ihmal ve istismardan korunma, ayrımcılıktan korunma, düşüncelerini özgürce ifade etme, karar alma gibi haklara sıklıkla yer verildiği tespit edilmiştir. Nitekim, bir isme sahip olma, vatandaşlık, aile ile birlikte yaşama, sevgi ortamında yetişme, din ve vicdan özgürlüğü, çocuk işçiliğinin önlenmesi, çocuğun yüksek yararı, özel hayatın gizliliği, özel gereksinimli bireylerin korunması gibi haklara daha az sıklıkta yer verildiği tespit edilmiştir. Ayrıca araştırma kapsamında incelenen eserlerde ayrımcılık esaslı içerikler değerlendirildiğinde, kitaplarda yer alan ifade ve görsellerin daha çok toplumda kalıplaşmış görüşleri pekiştirici nitelikte olduğu ifade edilebilir. Diğer taraftan düşük oranda, eserlerde kalıplaşmış yargıların dışına çıkıldığı tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında, eserlerde bulunan ifadelerin çocuk haklarına uygunluğu incelendiğinde, çocuk hakları ile örtüşmeyen ifadelerin sıklıkta olduğu tespit edilmiştir. Bu kapsamda, incelenen çocuk öykü kitaplarında daha az sıklıkta yer alan haklara (din ve vicdan özgürlüğü, çocuk işçiliği, özel hayatın gizliliği vb.) yer verilme düzeylerinin artırılması ve bu tematik kitapların çocuk hakları açısından zengin hale getirilmesi çerçevesinde önerilerde bulunulabilir. Anahtar kelimeler: Çocuk, Çocuk Hakları, Çocuk Hikâye Kitapları, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Evrensel Sözleşmesi
dc.description.abstractIn this research, the aim is to examine children's books with a focus on children's rights in the context of children's rights. Within this scope, 20 storybooks selected by the researcher were examined in the study. The research adopts a qualitative research method with a descriptive design. The data for the research were obtained through document analysis technique. Content analysis method was used in the interpretation of the data. In this context, the works constituting the research group were examined in terms of how the rights related to vital, developmental, protection, and participation rights of children are presented, how elements based on discrimination are included, and the compatibility of the messages and visuals with children's rights. As a result of the research, it was determined that the examined books frequently address rights such as the right to life, health, nutrition, shelter, education, rest, play, entertainment, information, protection from neglect and abuse, protection from discrimination, freedom of expression of thoughts, and decision-making. Indeed, rights such as having a name, citizenship, living with the family, growing up in a loving environment, freedom of religion and conscience, prevention of child labor, the best interest of the child, privacy of private life, protection of individuals with special needs were less frequently addressed. Furthermore, when content based on discrimination in the examined works was evaluated, it can be stated that the expressions and visuals in the books mostly reinforce stereotypical views in society. On the other hand, it was determined that there is a low incidence of deviating from stereotypical judgments in the works. Within the scope of the research, when the appropriateness of expressions in the works to children's rights was examined, it was found that there are expressions that do not align with children's rights frequently. In this context, recommendations can be made to increase the levels of less frequently addressed rights (freedom of religion and conscience, child labor, privacy of private life, etc.) in the examined children's storybooks and enrich these thematic books in terms of children's rights. Keywords: Child, Children's Rights, Children's Storybooks, United Nations Universal Convention On The Rights Of The Child
dc.identifier.endpage115
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=weFMBHaUra8rsS5wi2bmHM6hBb09HIFXl9LvsFqejHMaBefGJfujA9tU8LgWoz3J
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12587/20994
dc.identifier.yoktezid846063
dc.language.isotr
dc.publisherKırıkkale Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241229
dc.subjectEğitim ve Öğretim
dc.subjectEducation and Training
dc.titleÇocuk hakları içerikli çocuk kitaplarına yönelik bir öz inceleme
dc.title.alternativeAn overview of children's books on children's rights
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Sosyal Bilimler Enstitüsü Tez Koleksiyonu